650 lat Uniwersytetu Jagiellońskiego
Uniwersytet Krakowski kojarzy nam się z Kazimierzem Wielkim i datą 12 maja 1364 roku, kiedy to został ufundowany przez króla. Miesiąc temu minęła 650. rocznica wystawienia przez Kazimierza Wielkiego dokumentu fundacyjnego uniwersytetu. Dzięki uniwersytetowi Kraków stał się najważniejszym ośrodkiem edukacyjnym w Polsce i jednym z ważnych w Europie. Wyjątkowy był wiek XV w dziejach uczelni. Wtedy przyjeżdżali tu studenci z całej Europy. Ważnymi naukami były prawo, matematyka i astronomia. To z uniwersytetu wyrośli sławni prawnicy – Stanisław ze Skalbmierza i Paweł Włodkowic.
Z tej okazji spróbujmy w kilku zdaniach przybliżyć postać Stanisława ze Skalbmierza. Urodził się ok. 1365 roku zmarł 9 stycznia 1431 w Krakowie. Pierwszy rektor odnowionej w 1400 roku Akademii Krakowskiej, prawnik, kanonik kapituły katedralnej na Wawelu. Pochodził z plebejskiej rodziny. Zanim rozpoczął studia w Pradze, uczęszczał do szkoły prowadzonej przy kolegiacie w Skalbmierzu. Był spowiednikiem królewskim, kaznodzieją katedralnym. Na jego działalność pisarską składają się przede wszystkim kazania. Ułożył ich ponad 500 . Kolejną datą, którą warto pamiętać, wspominając jubileusz, to rok 1491. W tym roku Mikołaj Kopernik zapisał się na studia. Na Uniwersytecie Jagiellońskim studiowali również: Mikołaj Rej, Jan Kochanowskich, Andrzej Frycz-Modrzewski, Stanisław Hozjusz. Do grona polskich sław, dołączył wiek później między innymi Jan III Sobieski. Po zakończeniu II wojny światowej, kiedy zlikwidowano wydziały teologiczny, rolniczy i medyczny, z powodów politycznych na uniwersytecie przestali pracować wybitni profesorowie. Dopiero w 1989 roku Uniwersytet Jagielloński na powrót uzyskuje autonomię. Jeden ze studentów mówi w ten sposób: „Wybrałem ten uniwersytet, bo w moim przekonaniu jest najlepszy dla humanisty, którym się czuję. Poza tym, uczelnia ta ma długą historię i wielowiekową tradycję. To wspaniale mieć świadomość, że jakiś czas przede mną studiowali tu, choćby Jan Kochanowski czy Karol Wojtyła. Być częścią tego zacnego grona to zaszczyt.
Uniwersytetowi życzymy kolejnych jubileuszy.
Skalbmierz, 15 czerwca 2014 rok
Ks. Marian Fatyga
